Najlepsza rada, jaką kiedykolwiek otrzymałam, była taka, że za każdym razem, gdy czujesz się pod jakimkolwiek względem rozregulowany (zrzędliwy, rozdrażniony, roztargniony lub po prostu wydaje ci się, że dzień idzie nie tak), pierwszą rzeczą, którą powinieneś sprawdzić, jest twój sen. Sen to obszerny temat, tym razem skupię się na tym, dlaczego zasługuje to wysoki priorytet w Twoim życiu.
Badania wielokrotnie wykazały, że brak snu powoduje zmniejszoną zdolność koncentracji i uwagi. Zmniejsza także pojemność naszej pamięci roboczej i zdolność do podejmowania decyzji. Co gorsza, zwiększa drażliwość i ogólnie wprawia nas w bardziej niestabilny stan.
W rzeczywistości brak snu negatywnie wpływa na koncentrację, nawet jeśli nie czujemy się senni. W badaniu przeprowadzonym przez Van Dongena i współpracowników zrekrutowano ochotników i podzielono ich na grupy, które spały 4, 6 lub 8 godzin na dobę przez 14 dni z rzędu. Badanie wykazało, że uczestnicy, którzy spali 4 lub 6 godzin, mieli zmniejszoną dokładność i zmniejszoną szybkość reakcji w zadaniach związanych z uwagą w porównaniu z tymi, którzy spali 8 godzin na dobę. Dotyczyło to nawet uczestników, którzy zgłosili, że nie czują się senni.
Jeśli ostatnio masz problemy z koncentracją, przyczyną może być niewystarczająca ilość snu bądź jego za niska jakość.
Koncentrowanie się wymaga grupy umiejętności, które w psychologii poznawczej nazywamy funkcjami wykonawczymi. Wykorzystujemy te funkcje wykonawcze, gdy musimy się skoncentrować i zachować uwagę. Można to uznać za przeciwieństwo działania na autopilocie. Istnieją trzy główne funkcje wykonawcze:
Kontrola hamująca (zdolność ignorowania konkurencyjnych bodźców)
Elastyczność poznawcza (zdolność zastosowania nabytej już wiedzy w nowym zadaniu, kontekście, sytuacji)
Pamięć robocza (ile informacji Twój umysł może aktywnie przetworzyć na raz)
Te funkcje wykonawcze stanowią podstawę innych umiejętności poznawczych, takich jak rozwiązywanie problemów, planowanie i podejmowanie decyzji.
Chociaż umiejętności te opierają się na synchronicznej pracy wielu części mózgu, są one szczególnie zależne od prawidłowego funkcjonowania jednego obszaru mózgu: płata czołowego.
Dlaczego więc brak snu wpływa na naszą zdolność koncentracji?
Jak się okazuje, funkcjonowanie płata czołowego jest metabolicznie kosztowne. Oznacza to, że wymaga dużej ilości energii i składników odżywczych. Kiedy nie śpisz wystarczająco dużo, Twój mózg priorytetowo traktuje dostarczanie składników odżywczych do innych obszarów mózgu, które są ważniejsze dla Twojego przetrwania. Z punktu widzenia ewolucji ma to sens: ważniejsze jest nadanie priorytetu obszarom mózgu, które utrzymują cię przy życiu w krótkiej perspektywie, niż obszarom mózgu, które pozwalają na złożone rozwiązywanie problemów i planowanie.
Pomyśl o tym w ten sposób. Gdybyś był jaskiniowcem, którego obudziła w środku nocy inwazja innego plemienia, nagle znalazłbyś się w sytuacji utrudniającej przetrwanie. Nawet gdybyś spał tylko kilka godzin, chciałbyś, żeby Twoje serce biło, chciałbyś móc oddychać, aby do mięśni docierała wystarczająca ilość tlenu, by była możliwość walczyć lub uciekać. Wszystkie te zdolności są kontrolowane przez mózg i w tym momencie wszystkie te zdolności są ważniejsze niż koncentracja na rzeczach, które nie są niezbędne do przeżycia.
Jeśli masz problemy z koncentracją, sprawdź, czy śpisz wystarczająco dużo i jakościowo. Brak snu negatywnie wpływa na naszą zdolność koncentracji. Uwaga wymaga współpracy wielu obszarów mózgu, ale płat czołowy jest szczególnie ważny. Kiedy jesteśmy zmęczeni, płat czołowy po prostu nie funkcjonuje zbyt dobrze.
Comentarios